(TBKTSG) – Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thể đã ký Quyết định số 767 cắt bỏ và đơn giản 384 trên tổng số 570 điều kiện kinh doanh (tương đương 67,36%) trong lĩnh vực GTVT. Quyết định này được ký chỉ hai ngày sau hội nghị toàn quốc về logistics – nơi mà doanh nghiệp phản ánh điều kiện kinh doanh bất hợp lý khiến chi phí logistics của Việt Nam thuộc tốp cao của thế giới.
Cụ thể, điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực hàng không được cắt bỏ nhiều nhất, với 74,36%; đường sắt 73,08%; đường bộ 68,5%; đường thủy nội địa 67,34%; hàng hải 65,08%; đăng kiểm cơ giới đường bộ 61,43%; kinh doanh dịch vụ vận tải đa phương thức và kinh doanh dịch vụ vận chuyển hàng nguy hiểm 61,74%.
Lâu nay, hai lĩnh vực có điều kiện kinh doanh gây nhiều bức xúc nhất cho người dân và doanh nghiệp là đường bộ và hàng hải, mức độ cắt giảm chỉ đứng thứ 3 và thứ 5. Lĩnh vực đường bộ có tổng cộng 127 điều kiện kinh doanh thì có 80 điều kiện kinh doanh được bỏ, bảy điều kiện kinh doanh được sửa. Những điều kiện kinh doanh can thiệp quá sâu vào hoạt động của doanh nghiệp, như phải có đủ số lượng xe theo phương án kinh doanh đã được duyệt; người điều hành phải có bằng trung cấp trở lên đối với vận tải và cao đẳng trở lên đối với kỹ thuật; rồi người điều hành có thời gian công tác liên tục tại doanh nghiệp từ ba năm trở lên… đã được bỏ.
Bên cạnh đó, các điều kiện vô lý hoặc chồng chéo với các luật khác không cần thiết như lái xe và nhân viên phải có hợp đồng lao động bằng văn bản; xe ô tô phải đảm bảo an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường; doanh nghiệp phải có máy tính, có kết nối mạng… cũng được bỏ.
Bộ GTVT thừa nhận rằng các điều kiện kinh doanh ban hành trước đây đã can thiệp quá sâu vào hoạt động của doanh nghiệp và cần trao quyền tự chủ cho doanh nghiệp trong việc quyết định quy mô.
Trong lĩnh vực hàng hải, Bộ GTVT bỏ 87 điều kiện, sửa 36 điều kiện trong tổng số 189 điều kiện kinh doanh. Các điều kiện kinh doanh bất hợp lý về nhân sự làm việc tại các doanh nghiệp, như phải tốt nghiệp cao đẳng trở lên thuộc các chuyên ngành phụ trách, đã được bỏ.
Bên cạnh đó, những điều kiện về năng lực sản xuất tạo rào cản đối với đầu tư, gia nhập thị trường cũng được bỏ, để cho doanh nghiệp có quyền tự chủ. Khi được “cởi trói”, các doanh nghiệp có thể chủ động thuê người quản lý, không bắt buộc giám đốc phải có kinh nghiệm hoặc bằng cấp trong lĩnh vực quản lý. Đồng thời, có thể giảm chi phí gia nhập thị trường thông qua việc cho phép doanh nghiệp lựa chọn hình thức ký quỹ, bảo lãnh tín dụng hoặc mua bảo hiểm (đối với kinh doanh vận tải biển quốc tế). Việc bỏ các quy định về quy mô sẽ cho phép doanh nghiệp tự chủ trong việc phát triển quy mô tùy theo năng lực và kỹ năng quản lý của mình.
Đối với các lĩnh vực hàng không, đường thủy nội địa, đường sắt, các điều kiện kinh doanh được cắt bỏ chủ yếu liên quan đến quy mô doanh nghiệp; số lượng phương tiện; quy định về bằng cấp; trình độ của người điều hành vận tải…
Cùng với việc các điều kiện kinh doanh bất hợp lý được cắt bỏ, một số điều kiện kinh doanh được sửa đổi theo hướng thuận lợi hơn. Đơn cử, điều kiện thời hạn giấy phép kinh doanh của tàu, xe được sửa đổi theo hướng không quy định thời hạn hiệu lực của giấy phép (trước đây thường các giấy phép có hiệu lực từ 3-7 năm), và chỉ khi không duy trì được điều kiện mới bị thu hồi giấy phép.
Đợt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục này cũng cắt bỏ các điều kiện kinh doanh chung chung, không rõ ràng theo kiểu đánh đố, như “điều kiện cơ sở vật chất phù hợp”, có “sức khỏe, đạo đức tốt”… nhằm cắt bỏ sự nhũng nhiễu, tùy tiện trong việc cấp giấy phép.
Vấn đề được các doanh nghiệp quan tâm là khi nào các điều kiện kinh doanh mà Bộ GTVT công bố mới chính thức được cắt giảm. Theo Quyết định 767 thì các cơ quan đơn vị của Bộ GTVT còn phải soạn thảo văn bản theo quyết định bổ sung chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Bộ GTVT để kịp trình Chính phủ ban hành trước ngày 30-10-2018. Như vậy, việc cắt giảm điều kiện kinh doanh này còn phải chờ trình lên Chính phủ chứ chưa thể áp dụng ngay.
Dù rất mừng khi các điều kiện kinh doanh vô lý được cắt bỏ nhưng ông Đỗ Văn Trường, Phó phòng kinh doanh của một công ty vận tải quốc tế ở TPHCM, vẫn băn khoăn về thời hạn thực hiện. Ông đề xuất sau khi công bố khoảng một tháng, Bộ GTVT và Chính phủ phải ban hành ngay văn bản để thực hiện. Để lâu ngày nào là làm khó doanh nghiệp, cản trở kinh doanh ngày ấy.
Lê Anh – thesaigontimes
